Είναι το Χρηματιστήριο Τζόγος;

Γράφει η Αλίκη Βεγίρη

Οι πιο κοινές στάσεις απέναντι στις χρηματιστηριακές επενδύσεις, που κρατάνε όσοι το φλερτάρουν αλλά δεν τολμούν να τις ακουμπήσουν είναι δύο:

1. ότι το χρηματιστήριο είναι τζόγος και ρουλέτα,
2. ότι δίνει χρήματα άμεσα και άκοπα σε όσους τα χρειάζονται.

Η μία δείχνει ακραίο σχετικισμό, δηλαδή εξίσωση ανόμοιων πραγμάτων, Η δεύτερη, ακραία ελαφρότητα. Και οι δυο στάσεις, άκρως αντιφατικές, απέχουν πολύ από την πραγματικότητα.

Ας πάρουμε την πρώτη εκδοχή. Φυσικά και το χρηματιστήριο μοιάζει με ρουλέτα αν πρόκειται να το προσεγγίσεις χωρίς να έχεις λάβει τα απαραίτητα προστατευτικά μέτρα, τα οποία είναι κατανόηση του πώς δουλεύουν ιστορικά οι αγορές, το διάβασμα, η συνεχής παρατήρηση και η εξάσκηση επί του πεδίου.

Όλα αυτά παίρνουν χρόνο/χρόνια μέχρι να αισθανθεί κανείς ότι πατάει σε (σχετικά) σταθερό έδαφος.
Η διαίσθηση που αποκτάται δεν προέρχεται από κάποια μεταφυσική επιφοίτηση, αλλά αποτελεί συμπύκνωση όλων των προηγούμενων δεξιοτήτων.

Οι καθημερινές διακυμάνσεις των τιμών δεν είναι παρά η αποτύπωση της ψυχολογίας του πλήθους των επενδυτών, η οποία ενδυναμώνεται από τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των εταιριών, την πορεία της εγχώριας και κατ’ επέκταση της παγκόσμιας οικονομίας και σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, από τις ειδήσεις.

Όλοι οι επενδυτές δεν έχουν προφανώς το ίδιο βάρος, ούτε όλες οι αγορές.

Οι θεσμικοί επενδυτές, που είναι τα μεγάλα αποταμιευτικά και συνταξιοδοτικά ταμεία, οι ασφαλιστικές εταιρίες, οι εταιρίες διαχείρισης κεφαλαίων, τα αμοιβαία κεφάλαιο, τα ETFs, και τα Hedge Funds, κινούν το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς με έναν τρόπο όμως που να μην είναι ορατός στο κοινό μάτι για ευνόητους λόγους.

Η ανακάλυψη και μόνον ότι κάποιοι “μεγάλοι” ή αλλιώς “the smart money” προβαίνουν στην αγορά συγκεκριμένων μετοχών, θα κινήσει τα αντανακλαστικά όλων των υπολοίπων παιχτών/επενδυτών με αποτέλεσμα την άνοδο της τιμής της εν λόγω μετοχής, ώστε η αγορά της να καταστεί στο τέλος ασύμφορη.

Τελευταία, η μεγάλη πτώση στο τέλος του Μαρτίου 2020 και το εξίσου πρωτοφανές, μέχρι πρόσφατα, ράλι των μετοχών, ιδίως των τεχνολογικών, έχουν πυροδοτήσει μια ευρεία συζήτηση για το ποιοι είναι αυτοί που το προκάλεσαν.

Όλα τα στοιχεία συνηγορούν οτι οφείλεται στην επέλαση των “μικρών”, δηλαδή των “millennials”, οι οποίοι εκ των πραγμάτων δεν έχουν το επενδυτικό βάρος των “μεγάλων”, και οι οποίοι συνωστίζονται γύρω από online πλατφορμες συναλλαγών με μικρά έως ανύπαρκτα τέλη και προμήθειες, όπως η Robinhood.
Ας σημειώσουμε, οτι η πλατφόρμα αυτή δεν διατίθεται στην Ελλάδα.

Από την άλλη μεριά όπως φαίνεται στην επισυναπτόμενη εικόνα το “έξυπνο χρήμα” συνεχίζει να βρίσκεται παρκαρισμένο στα Money Market Funds.
Αν η τάση αυτή αποδειχθεί αληθινή, τότε θα πρόκειται για αλλαγή παραδείγματος στις αγορές.
Αντί να παρακαλοθούμε τις κινήσεις των “μεγάλων”, θα αρχίσουμε να παρακολουθούμε sites όπως το robintrack το οποίο παρακολουθεί τις κινήσεις λογαριασμών στην πλατφόρμα Robinhood.
Ώ! Καιροί, ω! Ήθη!

Πιο πάνω επισημάναμε ότι στη διακύμανση των τιμών ρόλο παίζει και η ίδια η αγορά, το βάθος και το πλάτος της. Δηλαδή η κεφαλαιοποίηση της.
Η Ελληνική αγορά χαρακτηρίζεται ρηχή και ως εκ τούτου είναι πολύ ευκολότερα χειραγωγίσιμη (και με την καλή και με την κακή έννοια) και λιγότερο προβλέψιμη απ’ οτι η αμερικάνικη, NYSE και NASDAQ.

Είναι όμως προβλέψιμες οι Αγορές;

Όσοι το αρνούνται είναι όσοι τις εξομοιώνουν με το καζίνο, όπου ρόλο παίζει μόνο η τύχη.
Όσοι όμως ασχολούνται με αυτές έχουν διαφορετική άποψη. Ναι, οι αγορές μπορούν να προβλεφτούν αν ληφθεί υπ’ όψιν ο χρόνος.

Από δω και πέρα θα αναφερθούμε αποκλειστικά στις μετοχές, οι οποίες είναι μεν περισσότερο risky, αλλά σε βάθος χρόνου μερικών δεκαετιών αποδίδουν πολύ περισσότερο απ’ ότι τα ομόλογα (χρέος), κρατικά ή εταιρικά, και ο χρυσός.
Κατά μέσο όρο μια μετοχή, επαναλαμβάνω σε βάθος χρόνου, αποδίδει γύρω στο 9% κατ’ έτος.
Πώς προκύπτει αυτό; Χοντρικά, 3% ειναι η αύξηση του πληθωρισμού, 3% η αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ και 3% τα εταιρικά κέρδη. Δηλαδή, τρείς το λάδι, τρεις το ξύδι, εννιά το λαδόξυδο!

Ας δούμε στον επόμενο Πίνακα πόσο θα αυξηθεί το αρχικό μας κεφάλαιο στη διάρκεια των χρόνων, αν υποθέσουμε ότι η ετήσια απόδοση είναι 9%. Στο τελικό ποσό περιλαμβάνεται και ο πληθωρισμός.
Όσοι θέλετε να προσαρμόσετε τις αποδόσεις στα μέτρα σας πηγαίνετε στο εργαλείο υπολογισμών αποδοσεων

Σε βάθος χρόνου η δραματική αύξηση του κεφαλαίου οφείλεται στο λεγόμενο compounding effect. Δηλαδη στον ανατοκισμό του κεφαλαίου. Έτσι χωρίς να κάνετε απολύτως τίποτε μια μικρή αρχική επένδυση στην αμερικανική οικονομία μπορεί στις δεκαετίες να σας ανταμοίψει γενναιόδωρα!
Αυτο προυποθέτει ότι δεν αποσύρετε καθόλου κεφάλαιο και συνεχίζετε να προσθέτετε με θρησκευτική ευλάβεια. Όσο περνούν τα χρόνια και οι αποδοχές σας μεγαλώνουν, τοσα περισσότερο θα μπορείτε να επενδύετε με άνεση.

Τώρα, σε βραχυπρόθεσμο/μεσοπρόθεσμο ορίζοντα μερικών εβδομάδων/μηνών τα πράγματα αλλάζουν. Εδώ απαιτείται μεγαλύτερη γνώση και προσοχή για τη διατήρηση κεφαλαίου αρχικά και κατόπιν για αξιόλογες αποδόσεις. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να μιλήσουμε για την Τεχνική Ανάλυση, αλλά επειδή μακρυγόρησα, αυτό θα το κάνουμε σε επόμενη συνάντηση.