Κριτήρια επιλογής ποιοτικών μετοχών
Κριτήρια επιλογής ποιοτικών μετοχών
Αλίκη Βεγίρη
25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2020
Συνεχίζοντας από κει που μείναμε στο προηγούμενο κείμενο, Πώς Αρχίζουμε το Ταξίδι στα Χρηματιστήρια; θα πρέπει τώρα να ανοίξουμε έναν screener για να βρούμε τις δικές μας μετοχές.
Υπάρχουν πολλά ηλεκτρονικά sites που προτείνουν μετοχές, καθημερινά, διαφημίζοντας την μετοχή της μέρας, τη μετοχή του μήνα, τη μετοχή του καλοκαιριού, του χειμώνα, του κρύου, της ζέστης, με ότι μπορεί να σκεφτεί ο κάθε πωλητής.
Μη ξεχνάμε ότι όλοι αυτοί ζούνε από τις δικές μας συναλλαγές, όσο περισσότερες, τόσο καλύτερα.
Και έχουν κάθε συμφέρον να μας παρασέρνουν σε μια συνεχή “καταναλωτική” φρενίτιδα.
Ναι οι μετοχές για κάποιους είναι επένδυση και αποκούμπι στα γεράματα, για άλλους όμως είναι προϊόν και εμπόρευμα ανεξαρτήτως περιεχομένου.
Αναρωτιέμαι πώς μπορεί σήμερα να είναι η ABC η καλύτερη μετοχή, και πώς μπορεί την άλλη μέρα να είναι κάποια άλλη. Δεν μπορεί μέσα σ’ ένα 24ωρο ν’ άλλαξαν τόσο δραστικά τα δεδομένα. Στην περίπτωση αυτή είναι προς το συμφέρον μας να έχουμε κλειστά τ’ αυτιά, ή τέλος πάντων ημίκλειστα.
Είναι η ώρα που η Wall Street έχει βγει για …ψάρεμα. Κάτι που είναι hot σήμερα και πουλάει, αύριο θα έχει γίνει η “ξεχασμένη κάλτσα στο πλυντήριο της λήθης”. Κάποιες μπορεί και όχι, αλλά χρειάζεται εμπειρία και διάθεση ρίσκου στη διάκριση του σταριού από την ήρα.
Από την άλλη, βλέπουμε κάποια περίοδο να έχουν πάρει φωτιά ο χρηματιστηριακά sites από συγκεκριμένες μετοχές τις οποίες προωθούν ανελέητα, σαν τις νέες Amazon, ή τις νέες Microsoft στα γεννοφάσκια τους.
Και εμφανίζονται διάφοροι χαρωποί τύποι που μάς αποκαλύπτουν πόσο έξυπνοι και γενναίοι ήταν που τις αγόρασαν όταν ήταν ακόμα στη βρεφική κούνια, προτείνοντας να μας μεταδώσουν με το αζημίωτο βέβαια τη χάρη τους.
Όποιοι υπόσχονται πολλά κέρδη και άνοδο στο μέλλον, απλά αγνοήστε τους. Είναι σίγουρο ότι δεν ξέρουν περισσότερα από εμάς. Εδώ και πολλούς μήνες διαβάζω για την τάδε και τη δείνα εταιρία που είναι καλύτερα πλασαρισμένη για την 5G εποχή και φέρνω στο νου μου τον θόρυβο για το 3D printing, με το οποίο μπορούσες και μπορείς να φτιάξεις από αυτοκίνητα, μέχρι σπίτια και αεροπλάνα.
Είναι πράγματι μια αξιοσημείωτη τεχνολογία. Σήμερα κανείς δεν ασχολείται χρηματιστηριακά με αυτή και η άλλοτε κραταιά 3D Systems Corporation από τα $100 στην ακμή της το 2014, σήμερα έχει καταντήσει στα $5.
Σίγουρα πολλές εταιρίες προετοιμάζονται για την ώρα του 5G, αλλά το ποια θα κερδίσει την κούρσα είναι ακόμα νωρίς να το πούμε. Όσοι είναι από τα μέσα και μπορούν να δουν λίγο μακρύτερα, λογικό είναι να κρατήσουν αυτά που βλέπουν για τον εαυτό τους.
Την ίδια καχυποψία τρέφω και για τις διαγνώσεις των αναλυτών. Πιστεύω ότι είναι διαφορετικές αυτές που δημοσιεύονται ανώνυμα ως μέσος όρος γνώμης, ας πούμε στο finance.yahoo.com, απ΄ ότι ιδιωτικά στους πελάτες τους.
Αν οι γνώμες πάνω στο Strong Buy, Buy, Hold ή Sell μιας μετοχής είναι μοιρασμένες, φρόνιμο είναι να τις προσπεράσουμε. Αν πάλι τα Βuys πέφτουνε βροχή καλό είναι να ρίξουμε περισσότερες ματιές στη μετοχή και μάλιστα στη διάρκεια μερικών οικονομικών τριμήνων.
Το καλύτερο όμως είναι να μάθουμε να στηριζόμαστε στα δικά μας πόδια. Να διαλέγουμε μόνοι μας τις μετοχές που εξυπηρετούν τους σκοπούς μας και να μπορούμε να αιτιολογούμε τις προτιμήσεις μας και τις αγορές μας.
Για το σκοπό αυτό είναι πολύ χρήσιμο να κρατάμε ένα ημερολόγιο, το οποίο θα ενημερώνουμε τουλάχιστον μια φορά μέσα στο Σ/Κ.
Οι σκέψεις που συνήθως διασχίζουν άτακτα, σαν διασταυρούμενα πυρά τον εγκέφαλό μας, όταν προσπαθήσουμε να τις μεταφέρουμε στο χαρτί, ελαττώνουν ταχύτητα καθ’ όσον πρέπει να συμβαδίζουν με την αργοπορία του χεριού και μπαίνουν σε μια τάξη.
Υπάρχει πάντα μια αμηχανία όταν ανοίγουμε έναν screener, ειδικά τους επί πληρωμή, οι οποίοι έχουν αναρίθμητα πεδία για συμπλήρωμα. Ακόμα και το 1/10 να συμπληρώσεις με τα πλέον μετριοπαθή νούμερα που αποζητάς από μια εταιρία, είναι αμφίβολο αν θα σου βγάλει κάποια που να ταιριάζει.
Γι’ αυτό αναγκαστικά θα πρέπει να είμαστε φειδωλοί στις επιλογές μας, δηλαδή στα κουτάκια που θα γεμίσουμε, καθώς και στις τιμές που θα βάλουμε.
Ας ανοίξουμε λοιπόν το finviz.com και τον screener στην toolbar επάνω αριστερά.
Εδώ υπάρχει η δυνατότητα να κάνουμε screening σε 3 διαφορετικές οθόνες:
- Descriptive
- Fundamental
- Technical
Στην DESCRIPTIVE Οθόνη συνήθως συμπληρώνουμε τα βασικά, όπως:
- Country
- Price range
- Market Cap
- Dividend Yield (αν ψάχνουμε για εισοδηματικές μετοχές)
- Sector-Industry
- Average Volume (που θα πρέπει να είναι πάνω από 500,000 συναλλαγές ημερησίως για να υπάρχει ρευστότητα και μικρό spread)
Για παράδειγμα ας βάλουμε:
- Χώρα=USA,
- Τιμή μεγαλύτερη των $50,
- Sector = Technology,
- Κεφαλαιοποίηση μεγαλύτερη των $10 δις
- Dividend Yield=Any.
Το αποτέλεσμα είναι 63 μετοχές από τις αρχικές περίπου 7,500. Είναι ήδη πολλές, οπότε ανοίγουμε την FUNDAMENTAL Οθόνη για να διαλέξουμε τις κατά το δυνατόν καλύτερες. Τι τις καθιστά καλύτερες;
Τρεις ποσότητες αποτελούν τη βάση της ποιότητας:
- Earnings Growth
- Sales Growth
- Free Cash Flow Growth
για τα προηγούμενα 8 ας πούμε τρίμηνα, ή για τα προηγούμενα 3-5 χρόνια.
Εξέταση μιας μετοχής πέραν αυτών των ορίων δίνει παραπλανητική εικόνα, διότι 10 ή 20 χρόνια πριν βρίσκονται πολύ μακριά στο παρελθόν, όπου τότε πολύ πιθανόν επικρατούσαν διαφορετικές τεχνολογικές και οικονομικές συνθήκες.
- Return on Equity (ROE)
Η ποιότητα της διοίκησης φαίνεται στο Return on Equity (ROE) που είναι η απόδοση για μια μονάδα καθαρής θέσης της εταιρίας. EQUITY=ASSΕTS-LIABILITIES - Debt/Equity
Επίσης εξετάζουμε το ποσοστό χρέους
και τέλος κάποια από τα margins, όπως για παράδειγμα
- Operating Margin,
το οποίο ισούται με Operating Profit/Sales. - Operating profit
είναι το λειτουργικό κέρδος και υπολογίζεται από τις πωλήσεις (sales) μείον το λειτουργικό κόστος. - Net Profit Margin
μας δίνει το καθαρό κέρδος ως προς τις πωλήσεις αφού προηγουμένως πληρωθούν τόκοι, χρεολύσια, φόροι και λοιπά, αλλά το νούμερο αυτό δεν αντιπροσωπεύει το καθαρό δυναμικό μιας εταιρίας όπως το Operating Profit Margin το οποίο και προτιμούμε.
Στο παράδειγμά μας ας επιλέξουμε τις εξής τιμές που θεωρούμε ότι χαρακτηρίζουν τις ποιοτικές μετοχές:
- ROE μεγαλύτερη του 15%,
- Average Sales Growth for the past 5 years μεγαλύτερη του 20%
- Average Earnings Growth for the past 5 years μεγαλύτερη του 20%
- Debt/Equity μικρότερο της μονάδας
- Operating Margin μεγαλύτερο του 15%
Βλέπουμε τότε ότι ο Screener στο πεδίο OVERVIEW μας επιστρέφει 3 μετοχές, τις ANET, FTNT, PAYC.
Αν πατήσουμε το διπλανό πεδίο VALUATION θα μας δώσει όλους τους λόγους της τιμής της μετοχής ως προς τα κέρδη (P/E), ως προς τις πωλήσεις (R/S), ως προς το Free Cash Flow, (P/FCF) κλπ.
Το πεδίο FINANCIALS δίνει τα margins, ROE, ROA κλπ. Και προχωράμε δεξιά στα υπόλοιπα πεδία OWNERSHIP, PERFORMANCE, TECHNICAL, CHARTS, BASIC, Technical Analysis (TA), NEWS and SNAPSHOT τα οποία δίνουν ό,τι είδους πληροφορία θέλετε για τη μετοχή.
Αυτό δεν σημαίνει ότι πάμε αμέσως στην πλατφόρμα και τις αγοράζουμε. Έχουμε ακόμα μερικά βήματα να κάνουμε, τα οποία θα αναπτύξουμε στα επόμενα.
Βήμα-βήμα λοιπόν αποκτάμε μια καλύτερη εικόνα της εταιρίας, γεγονός που μας καθιστά υπεύθυνους επενδυτές και ικανούς να μπορούμε να δικαιολογούμε τις αγορές μας και να εντοπίζουμε τα λάθη μας.