Ο Πληθωρισμός και οι Συνέπειές του

“Περιμένουμε ο πληθωρισμός να αυξηθεί τους επόμενους μήνες και να μειωθεί το επόμενο έτος.”, δήλωσε η Κριστίν Λαγκάρντ, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην συνέντευξη τύπου στις 22 Ιουλίου 2021. Η δήλωση της αυτή αποτελεί μια έκπληξη σε σύγκριση με δηλώσεις του προηγούμενου προέδρου της ECB. Πριν την πανδημία του COVID-19 ο στόχος ήταν η ελεγχόμενη αύξηση του πληθωρισμού με ανώτατο όριο το 2%. Τους τελευταίους όμως μήνες διαβάζουμε διάφορα άρθρα για την άνοδο του πληθωρισμού σε Ευρώπη και Αμερική. Οικονομικοί αναλυτές και επενδυτές παρακολουθούν με μεγάλη προσοχή την πορεία του πληθωρισμού.

Γιατί όμως υπάρχει τόση ανησυχία για τον πληθωρισμό;

Μιλάμε για πληθωρισμό όταν υπάρχει γενική αύξηση τιμών σε σχεδόν όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες, και όχι μόνο σε ορισμένα προϊόντα. Έτσι, αν ο πληθωρισμός αυξηθεί σήμερα κατά 1%, με 1 ευρώ αγοράζουμε λιγότερα πράγματα σε σύγκριση με την χρονική περίοδο πριν την αύξηση του πληθωρισμού. Με άλλα λόγια, η αξία του ευρώ μειώνεται.

Θα πρέπει εδώ να επισημάνουμε ότι ο πληθωρισμός υφίσταται μόνο όταν οι τιμές αυξάνονται και όχι όταν παραμείνουν σταθερές, ανεξαρτήτως αν είναι υψηλές. Συνεπώς, πληθωρισμός είναι η συνεχής αύξηση του γενικού επιπέδου τιμών σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, που προκαλεί πτώση στην αγοραστική δύναμη, καθώς με κάθε ευρώ αγοράζει λιγότερα αγαθά και υπηρεσίες.

Αυτή η απώλεια αγοραστικής δύναμης επηρεάζει το γενικό κόστος ζωής, που οδηγεί τελικά σε επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης. Σε ακραίες περιπτώσεις οδηγεί στην ακύρωση της ίδιας της οικονομίας. Όταν συστηματικά μειώνεται η αξία του νομίσματος, οι πολίτες χάνουν την εμπιστοσύνη τους στο χρήμα.

Ποιές είναι όμως οι συνέπειες;

Όταν ο πληθωρισμός αυξάνεται η αξία των καταθέσεων μειώνεται, δηλαδή οι καταθέτες δεν μπορούν να αγοράσουν τα πράγματα που μπορούσαν να αγοράσουν την χρονική στιγμή που κατέθεταν τα χρήματά τους στην τράπεζα. Τα χρήματά τους δηλαδή έχουν μικρότερη αξία. Το ίδιο συμβαίνει και σε όλα τα άτομα που έχουν σταθερό μισθό, δηλαδή τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους. Οι μισθωτοι και οι συνταξιούχοι καθώς και οι καταθέσεις είναι λοιπόν τα πρώτα θύματα του πληθωρισμού.

Επιπλέον, οι πολίτες πληρώνουν μεγαλύτερο φόρο μιας και το κράτος μπορεί γρήγορα να προσαρμόσει την φορολογία ώστε να ανταποκρίνεται στην τρέχουσα αξία του χρήματος. Τέλος, οι δανειστές, αυτοί δηλαδή που έχουν δανείσει χρήματα, όταν εισπράττουν τα χρήματα που έχουν δανείσει, αγοράζουν λιγότερα πράγματα επειδή τα χρήματα που είχαν δανείσει μαζί με τους τόκους έχουν μικρότερη αξία.

Οι χώρες που σήμερα βιώνουν πολύ μεγάλο πληθωρισμό ή αλλιώς υπερπληθωρισμό ειναι η Βενεζουέλα και η Ζιμπάμπουε. Στην Βενεζουέλα η ετήσια αύξηση του πληθωρισμού είναι 2.940%. Οι πολίτες δεν χρησιμοποιούν το εθνικό τους νόμισμα, αλλά το αμερικανικό δολάριο ενώ οι πολίτες που δεν έχουν πρόσβαση σε ξένα νομίσματα δυσκολεύονται να βρουν ακόμα και τα είδη πρώτης ανάγκης. Την ίδια εικόνα συναντάμε και στην Ζιμπάμπουε. Η ετήσια αύξηση του πληθωρισμού είναι 676%. Και εκεί δεν χρησιμοποιούν το εθνικό τους νόμισμα, υπάρχει μεγάλη έλλειψη σε αγαθά πρώτης ανάγκης και κατά συνέπεια η φτώχεια αποτελεί τον κανόνα παρά την εξαίρεση.

Για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, οι κεντρικές τράπεζες των κρατών λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για τη διαχείριση της προσφοράς χρημάτων και πιστώσεων ώστε να διατηρηθεί ο πληθωρισμός εντός των επιτρεπόμενων ορίων και με τον τρόπο αυτό να διατηρηθεί η ομαλή λειτουργία της οικονομίας.

Σχετικό βίντεο εδώ