Στατιστικά των ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΝ – ΣΤΗΡΙΞΕΩΝ

Στατιστικά των ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΝ/ΣΤΗΡΙΞΕΩΝ

Αλίκη Βεγίρη

14 Αυγούστου 2020

Σήμερα θα κλείσουμε τον κύκλο των γραμμών τάσης με τις σπουδαιότερες εξ αυτών, τις οριζόντιες αντιστάσεις (resistance) και στηρίξεις (support).

Οι στηρίξεις και αντιστάσεις είναι κι εδώ οι νοητές γραμμές, καλύτερα λεπτές ζώνες, όπου παρατηρείται μια υποχώρηση της ορμής της τιμής προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση. Αυτό ονομάζεται stalling. Με πιθανότητα 22% το stalling συμβαίνει σε ολόκληρους ακέραιους αριθμούς, ή πολύ κοντά σ’ αυτούς. Αποτέλεσμα κι αυτό της ανθρώπινης ψυχολογίας, η οποία τοποθετεί τα stops ή τα orders της σε ακέραιους αριθμούς.

Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ δημιουργείται όταν η αγοραστική ζήτηση αρχίζει να ξεθυμαίνει και αρκετοί από τους αγοραστές μετατρέπονται σε πωλητές, με το σκεπτικό ότι «καλά φτάσαμε ως εδώ, ας βάλουμε προς το παρόν κάποια κέρδη στο τραπέζι και το ξαναβλέπουμε».

Η ΣΤΗΡΙΞΗ δημιουργείται όταν αντιθέτως οι αγοραστές υπερισχύουν των πωλητών με αποτέλεσμα να σταματούν περαιτέρω πτώση της τιμής. Το σκεπτικό στην περίπτωση αυτή είναι ότι «αρκετά έπεσε η τιμή, ας αγοράσουμε τώρα». Αυτό συμβαίνει όταν μέρος των επενδυτών δεν είναι διατεθειμένο να πουλήσει σε τιμή χαμηλότερη από αυτή της στήριξης, ενώ οι αγοραστές τη θεωρούν σαν ευκαιρία να αγοράσουν.

Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε ένα τυπικό σχήμα του διδύμου αντίσταση/στήριξη με αρκετά πήγαιν’ έλα έως ότου οι αγοραστές πεισθούν να αγοράσουν ακριβότερα και η τιμή να εκτοξευθεί πάνω από την αντίσταση. Η θετική αυτή αντίδραση δημιουργείται συνήθως από ένα καλό εσωτερικό γεγονός της εταιρίας, για παράδειγμα μεγάλα κέρδη, θετικό outlook, ή από ένα ευνοϊκό εξωτερικό γεγονός στην οικονομική ζωή της χώρας.

Στην ίδια εικόνα επίσης βλέπουμε ότι από τη στιγμή που η τιμή ξεπεράσει την αντίσταση, η τελευταία μετατρέπεται σε στήριξη κ.ο.κ. Αυτό μπορεί να συμβεί αμέσως ή μετά από πολύ καιρό εφ’ όσον η τιμή διατηρήσει στη «μνήμη» της την περιοχή απ όπου ξεκίνησε το ταξίδι της. Αν και η λέξη «μνήμη» φαντάζει μεταφυσική για μια μετοχή, στην πραγματικότητα δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτοί που κινούν τις τιμές είναι άνθρωποι και αυτοί έχουν όντως μνήμη.

Με πρακτικούς όρους οι αντιστάσεις σε ένα chart φρενάρουν τις τιμές προς τα πάνω, ενώ οι στηρίξεις προς τα κάτω.

Ακόμα και μια μακρινή στο χρόνο αντίσταση μπορεί αν την επεκτείνουμε νοητά να φρενάρει την τιμή μετά από ένα επιτυχημένο breakout από κάποιο pattern, και να την αντιστρέψει προς τα κάτω σαν μια ρακέτα του tennis. Κατ’ αναλογία, μια στήριξη μπορεί να αντιστρέψει προς τα πάνω την τιμή μιας μετοχής η οποία πέφτει σε free fall μετά από ένα breakdown.

Ως παράδειγμα δείτε την παρακάτω εικόνα, την οποία περιγράφω όπως ένας sportscaster έναν αγώνα ποδοσφαίρου.

Κατ’ αρχήν η απροθυμία των τιμών να προχωρήσουν κάτω από μια τιμή, εδώ για παράδειγμα τα $14, δημιουργεί τη στήριξη (Α). Μετά από κάποιο διάστημα, η τιμή τρυπάει την (Α) στο σημείο (Β) και υποχωρεί μέχρι τα $11, όπου μια επαναλαμβανόμενη αναποφασιστικότητα δημιουργεί τη στήριξη (C). Και μετά τη στήριξη (D). Όταν επιτέλους η τιμή κάνει breakout προς τα πάνω, συναντάει στο (Ε) τη νοητή επέκταση της στήριξης ( C), η οποία τώρα έχει μετατραπεί σε αντίσταση και αλλάζει την πορεία της τιμής κατά 180^ο. Περνάει τη στήριξη (D) στο (F) και συνεχίζει προς τα κάτω. Στο σημείο (G) δεν έχει την να φτάσει και να ξεπεράσει την αντίσταση ( C) και παίρνει ανάποδη στροφή προς τα κάτω.

Τέτοιες ιστορίες είναι πολύ κοινές σε ένα chart. Και είναι «ζήτημα ζωής και θανάτου» να μπορούμε να τις εντοπίζουμε έγκαιρα. Μια αντίσταση που ίσως έρχεται από μακριά μπορεί να επικρέμεται ως η δαμόκλειος σπάθη πάνω από την τιμή που ξεκινάει το ταξίδι προς τα πάνω.

Επίσης μια στήριξη που κρύβεται κάπου από κάτω κι έρχεται από το παρελθόν μπορεί να αποδειχτεί σανίδα σωτηρίας για μια τιμή που πέφτει.

Τη μετατροπή του «μπορεί» σε πιθανότητες την κάνει πάλι με επιμέλεια ο Thomas Bulkowski.

Ας δούμε τον παρακάτω Πίνακα 1 ο οποίος δείχνει την πιθανότητα μια αντίσταση να σταματήσει την άνοδο της τιμής μετά από ένα Up Breakout από κάποιο pattern, καθώς και την πιθανότητα μια στήριξη να σταματήσει την πτώση της τιμής ύστερα από ένα Βreakdown από κάποιο pattern. Για την πρώτη περίπτωση δείτε στην προηγούμενη εικόνα, πώς η τιμή μετά το Breakout από το ascending triangle φρενάρεται στο σημείο (Ε) από την αντίσταση ( C).

Η πιθανότητα εξετάζεται σε συνάρτηση με τον αριθμό των ημερών που μεσολαβούν ανάμεσα στο τέλος της αντίστασης/στήριξης και την αρχή του pattern από το οποίο παρατηρείται το breakout.

ΠΙΝΑΚΑΣ 1

	Αριθμός Ημερών ανάμεσα στο τέλος της αντίστασης/στήριξης και την αρχή του pattern
	7	14	21	28	35	42	49	56	63	70
Up Breakouts	38%	43%	45%	47%	41%	48%	50%	34%	43%	47%
Down Breakouts	44%	55%	60%	67%	51%	56%	63%	51%	59%	60%

Η εξέταση της συσχέτισης της stopping power με τον αριθμό των ημερών οφείλεται στη δοξασία ότι όσο πιο μακριά από το χρόνο έρχονται τόσο πιο αδύναμες είναι στο να εκτελέσουν τον προορισμό τους.

Σύμφωνα με τον Bulkowski κάτι τέτοιο δεν παρατηρείται ακόμα και για χρονική απόσταση 1.5 χρόνου. Πράγμα που σημαίνει ότι οι τιμές έχουν δυνατή μνήμη! Αν και μεταξύ μας, η λογική μου δεν πολύ-συμβιβάζεται με αυτό το εύρημα. Ο λόγος είναι ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι αιτίες που άλλαξαν την ψυχολογία πριν 1.5 χρόνο να έχουν εκλείψει και το σκηνικό να έχει αλλάξει. Φυσικά μπορεί να κάνω και λάθος.

Επανερχόμαστε στον Πίνακα 1, τον οποίο μπορείτε και μόνοι σας να εξετάσετε για να διαπιστώσετε ότι η μεγαλύτερη stopping power (67%) μιας στήριξης είναι όταν η χρονική απόσταση ανάμεσα σε αυτή και το pattern είναι 28 μέρες.

Το βασικό όμως συμπέρασμα είναι ότι η πιθανότητα μια στήριξη να σταματήσει την πτώση είναι κατά κανόνα μεγαλύτερη απ΄ ότι μια αντίσταση να σταματήσει την άνοδο.

Αυτό αποτελεί αν μη τι άλλο μια ευτυχή συγκυρία.

Στον Πίνακα 2 παραθέτουμε τις πιθανότητες όπως και στον Πίνακα 1, με τη διαφορά ότι τώρα τις εξετάζουμε σε σχέση με την επί τοις εκατό (%) απόσταση ανάμεσα στην αντίσταση/στήριξη από το pattern από το οποίο παρατηρείται το breakout/breakdown.

ΠΙΝΑΚΑΣ 2

	% απόσταση ανάμεσα στην αντίσταση/στήριξη και το pattern
	5	10	15	20	25	30	35	40
Up Breakouts	48%	51%	53%	38%	42%	27%	32%	15%
Down Breakouts	64%	60%	52%	64%	41%	55%	20%	29%

Η τάση και στις δυο περιπτώσεις είναι ότι όσο πιο ψηλά/χαμηλά βρίσκεται μια αντίσταση/στήριξη από το σημείο του breakout, τόσο και μειώνεται η πιθανότητα να φρενάρει την τιμή μιας μετοχής.

Η εξέταση από τον Bulkowski της επίδρασης της χρονικής διάρκειας της αντίστασης/στήριξης στην ικανότητά τους να φρενάρουν την τιμή μιας μετοχής, έδειξε ότι δεν υπάρχει εν γένει κάποια εμφανής συσχέτιση, μόνο κάποια τάση, ειδικά για τις αντιστάσεις, όσο αυξάνεται η χρονική τους διάρκεια να γίνονται και πιο αποτελεσματικές.

Συνοψίζοντας:

1. Οι τιμές των μετοχών έχουν μνήμη! Ακόμα και μεγάλες χρονικές αποστάσεις ανάμεσα στην αντίσταση/στήριξη και στο pattern απ΄ όπου παρατηρείται το breakout/breakdown μπορούν να φρενάρουν την τιμή με σημαντικές πιθανότητες. Ειδικά η stopping power των στηρίξεων φαίνεται να είναι σημαντικά μεγαλύτερη αυτής των αντιστάσεων με πιθανότητες αρκετά μεγαλύτερες του 50%.

2. Όσο πιο ψηλά/χαμηλά βρίσκεται μια αντίσταση/στήριξη από το σημείο του breakout, τόσο και μειώνεται η πιθανότητα να φρενάρει την τιμή μιας μετοχής.

3. Δεν υπάρχει εν γένει κάποια εμφανής συσχέτιση ανάμεσα στη χρονική διάρκεια της αντίστασης/στήριξης και στην ικανότητά τους να φρενάρουν την τιμή μιας μετοχής.

Τα στοιχεία είναι από το βιβλίο του Thomas Bulkowski Trading Classic Chart Patterns-Wiley (2002)

Τα προηγούμενα κείμενα σχετικά με τα στατιστικά των γραμμών τάσης είναι τα εξής:

Στατιστική Ανάλυση των Καθοδικών Γραμμών Τάσης

Στατιστικά των Ανοδικών Γραμμών Τάσης