Στατιστική Ανάλυση των Καθοδικών Γραμμών Τάσης

Αλίκη Βεγίρη

9 Αυγούστου 2020

 

Προσωπικά, δεν είμαι πολύ φίλη των δεικτών, εκτός των 3-5 βασικών, όπως RSI, MCDE, OBV, FIB, άντε και καμιά Bollinger Band για να πάρω μια γενική εικόνα της διασποράς των τιμών.
Στην πιάτσα κυκλοφορούν πάρα πολλοί δείκτες, που στην ουσία δεν είναι παρά ένα ανακάτωμα των τεσσάρων βασικών τιμών (O,C,H,L) ενός ή δυο γειτονικών κεριών, αφού περάσουν από κάποιο smoothing ώστε να μείνουν ορατές μόνο οι κύριες διακυμάνσεις.
Σε ​​ κάποιους από αυτούς με κάποιο τρόπο μπαίνει και ο όγκος. Έχω την εντύπωση ότι δεν δείχνουν κάτι παραπάνω απ’ ότι το chart των τιμών.

Απεναντίας, δίνω μεγαλύτερη βαρύτητα και εμπιστοσύνη στα patterns ​​ των τιμών, τα οποία από τότε που υπάρχουν αρχεία συνεχίζουν να επαναλαμβάνονται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, επιβεβαιώνοντας τη διαχρονικότητα της ανθρώπινης ψυχολογίας απέναντι στο χρήμα.

Τέτοια βασικά σχήματα είναι οι trendlines προς τα πάνω και προς τα κάτω, οι οριζόντιες support και resistance lines, ενώ λίγο πιο σύνθετα είναι τα Head and Shoulders, το κανονικό και το ανεστραμμένο, Double Tops, Double Bottoms, Cup and Handle, Flags and Pennants, και άλλα που αν χρειαστεί, ίσως τα συμπεριλάβουμε μια άλλη φορά.

Κάποια από τα patterns αυτά έχουν χρεωθεί στους Bulls και κάποια άλλα στους Bears. Για παράδειγμα εύχεσαι να μην σου τύχει στο δρόμο ένα Double Top, ενώ το Double Bottom ​​ είναι αντιθέτως καλοδεχούμενο.
Το πρώτο σημαίνει αλλαγή της τάσης των τιμών από ανοδική σε καθοδική, ενώ το δεύτερο το αντίθετο.

Συνήθως οι άνθρωποι είναι περισσότερο ευχαριστημένοι όταν βλέπουν άνοδο τιμών, ενώ θεωρητικά μπορούν να κερδίζουν και στην πτώση τους με το shorting.
Αυτό αφορά όμως μόνο στους traders, ενώ ο πιο αντιπροσωπευτικός τύπος του χρηματιστηρίου είναι ο μακροπρόθεσμος επενδυτής.

Τόσο για τους δείκτες, όσο και για τα patterns υπάρχουν κάποιες εμπειρικές γνώσεις και δοξασίες ​​ για το πώς πρέπει να τα μεταφράζουμε και για το ποιος είναι πάνω κάτω ο βαθμός επιτυχίας τους στον ρόλο που τους έχει αποδοθεί.

Όταν ο RSI για παράδειγμα περάνει πάνω από τη γραμμή 70% λέμε ότι η μετοχή είναι overbought και λογικά περιμένουμε πτώση της τιμής διότι η δεξαμενή των αγοραστών αρχίζει να αδειάζει. Υπάρχουν όμως πολλές φορές που ενώ o RSI πάει πάνω από αυτό το όριο η τιμή συνεχίζει να αυξάνει, καθώς και αντίστροφα στις oversold καταστάσεις.
Ποιο όμως είναι το ποσοστό επαλήθευσης, δεν το γνωρίζουμε. ​​ 

O Thomas Bulkowski είναι trader, ο οποίος σε μια πληθώρα βιβλίων (είναι αλήθεια ότι επαναλαμβάνεται υπέρ του δέοντος) μέσα από δικά του trades και simulations, δίνει ποσοστά επιτυχίας ως προς το προσδοκώμενο αποτέλεσμα για μια πληθώρα patterns. Η δουλειά αυτή αρκετά κοπιώδης είναι η μοναδική που βάζει νούμερα σε όσα ακούμε.

 

Σήμερα λέω να ασχοληθώ με τις κοινές, κοινότατες ​​ καθοδικές γραμμές τάσης (down trendlines) . Μια τέτοια φαίνεται στο παρακάτω σχήμα.

 

 

Προτού πάω στις λεπτομέρειες, βρίσκω καταπληκτικό πώς εκατομμύρια traders και επενδυτές, ο καθένας μόνος του μπροστά στην οθόνη, καταφέρνουν να «συνεννοηθούν» και να αποφασίσουν να φτιάξουν μια εικονική γραμμή, πάνω από την οποία για βδομάδες και μήνες, μπορεί και για χρόνια, δεν τολμούν να ξεμυτίσουν. ​​ Ώσπου, κάποια μέρα κάποιοι τολμούν και τότε συμβαίνει το θαύμα του «Breakout».

Αλλά αυτό από μόνο του δεν αρκεί. Αυτό μου πραγματικά μάς νοιάζει είναι τι μας περιμένει μετά.

Τα Breakouts, που ευχόμαστε να σημαίνουν το τέλος των ισχνών αγελάδων και την αρχή μιας νέας φωτεινής περιόδου χαράς και αισιοδοξίας, αργά ή γρήγορα θα συμβούν.
Εμείς όμως ως ανυπόμονοι επενδυτές θέλουμε πάντα να τρέχουμε μπροστά από το μέλλον και να ξέρουμε εκ των προτέρων, από τα σημάδια που αφήνουν οι trendlines πόσο ψηλά θα πάει η τιμή μετά.

 

Ποια είναι λοιπόν αυτά τα πρωθύστερα σημάδια;

  • Πρώρα πρώτα οι φορές που οι τιμές αγγίζουν την trendline, (στο σχήμα είναι ο αριθμός των σημείων Α. ),

  • Η χρονική απόσταση αυτών και το clustering,

  • Μετά είναι η κλίση της trendline ως προς τον οριζόντιο άξονα που είναι ο χρόνος,

  • Το μήκος της σε ημέρες,

  • Ο όγκος κατά τη μέρα του breakout,

  • Το αν ή όχι το breakout θα συνοδεύεται από gap up ή όχι

και άλλα διάφορα τα οποία ο καλός άνθρωπος Bulkowski έχει συνοψίσει στους παρακάτω πίνακες.

 

Ο Πίνακας 1.1 εξετάζει το ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΟΔΟΥ της τιμής της μετοχής ΜΕΤΑ το Breakout, στην στήλη RESULTS, ανάλογα με τη χρονική απόσταση των σημείων επαφής της τιμής με την trendline (δλδ ανάλογα με την απόσταση των σημείων Α).

Οι δυο πρώτες σειρές ​​ λένε ότι μέση άνοδος της τιμής της μετοχής μετά το breakout είναι μεγαλύτερη αν τα σημεία Α είναι σε μεγαλύτερη απόσταση, απ’ ότι αν είναι πιο πυκνά, 41% έναντι 36%.

​​ Οι δυο τελευταίες σειρές δείχνουν ότι όσο περισσότερα είναι τα σημεία Α τόσο μεγαλώνει και το ποσοστό ανόδου της τιμής μετά το Breakout.
Για λιγότερες από 4 επαφές το ποσοστό ανόδου είναι κατά μέσο όρο 35%, ενώ αυτό γίνεται 48% όταν οι επαφές είναι περισσότερες.

 

Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώνουν αυτό που κυκλοφορεί από στόμα σε στόμα ότι όσο πιο πολλές είναι οι επαφές της τιμής με την trendline, τόσο πιο πολύ περιμένουμε να ανεβεί η μετοχή μετά το Breakout.

 

Ο ΠΙΝΑΚΑΣ 1.2 εξετάζει το ίδιο πράγμα με τον προηγούμενο, αυτή τη φορά με γνώμονα τη χρονική διάρκεια της trendline.

 

 

​​   Μένοντας στις δυο πρώτες σειρές, βλέπουμε ότι το ποσοστό ανόδου της τιμής της μετοχής είναι μεγαλύτερο στις μεγάλης χρονικής διάρκειας trendlines (43%), απ΄ ότι στις μικρότερης διάρκειας (33%). ​​ Κι εδώ έχουμε επιβεβαίωση μιας εμπειρικής γνώσης.

 

 

Ο ΠΙΝΑΚΑΣ 1.3 εξετάζει την επίδραση της κλίσης της trendline σε σχέση με τον οριζόντιο άξονα. Παρατηρούμε ότι οι μεγάλης κλίσης trendlines είναι πολύ σπάνιες και δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπέρασμα.. Οι αριθμοί σε παρενθέσεις δίνουν τον αριθμό των δειγμάτων. Η τάση όμως είναι καθαρή.

 

 Όσο μικραίνει η κλίση τόσο πιο πολύ θα ανέβει η μετοχή μετά το breakout. Η μεγαλύτερη άνοδος παρατηρείται για κλίσεις μικρότερες των 25 ο.

Στις οριζόντιες trendlines, δλδ σπάσιμο αντίστασης, το μέσο ποσοστό ανόδου φτάνει το 75%. Ο αριθμός αυτός όμως να ιδωθεί με κάποια επιφύλαξη λόγω του μικρού αριθμού δειγμάτων. Για τις supports and resistances θα μιλήσουμε άλλη φορά.

 

Ο ΠΙΝΑΚΑΣ 1.5 εξετάζει την επίδραση του όγκου συναλλαγών τη στιγμή του Breakout.

 

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο όγκος ΔΕΝ παίζει ​​ ρόλο στο ποσοστό ανόδου της τιμής. Αυτό που ξέραμε μέχρι τώρα ήταν ότι η πιθανότητα επιτυχίας του breakout εξαρτιόταν από τον όγκο. Ναι αυτό ισχύει, αλλά δεν προδικάζει την μετέπειτα εξέλιξη.

Ο ΠΙΝΑΚΑΣ 1.8 ​​ εξετάζει την επίδραση του GAP UP κατά το Breakout στο ποσοστό ανόδου.

 

Όντως μετοχές που gapped up στο Breakout, πήγαν κατά μέσο όρο ψηλότερα, 44% έναντι ​​ 38%.

 

 

 

Ο ΠΙΝΑΚΑΣ 1.9 εξετάζει τη συσχέτιση με την γενική τάση της αγοράς.

 

Σε μια καθοδική αγορά, η άνοδος της τιμής από μια καθοδική trendline θα είναι μεγαλύτερη

 

Αυτά είναι σε γενικές γραμμές τα συμπεράσματα από την ανάλυση με διάφορους τρόπους ενός αριθμού trendlines από τον Bulkowski.

Τα ποσοστά ανόδου είναι μέσες τιμές, οπότε δεν μπορούμε να τα πάρουμε κατά γράμμα. Δείχνουν όμως μια συγκεκριμένη τάση.

Μια παρατήρηση που έχω να κάνω είναι ότι στους Πίνακες δεν δίνονται ποσοστά σφάλματος, τα οποία θα αύξαναν/μείωναν ​​ την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων.

Πάντως είναι μια αξιοπρόσεκτη συγκεντρωτική δουλειά που αν μη τι άλλο μας δίνει κάποιον τεκμηριωμένο προσανατολισμό. ​​ 

ΥΓ. Οι πίνακες είναι από το βιβλίο: Thomas Bulkowski-Trading Classic Chart Patterns-Wiley (2002). Τον συγγραφέα μπορείτε να τον βρείτε στην ιστοσελίδα http://thepatternsite.com/