Τι είναι τα SPACs
Αλίκη Βεγίρη
30 Ιουνίου 2020
Πολύ πιθανό να έχετε πάρει χαμπάρι τον θόρυβο που έχει σηκωθεί τελευταία για τα SPACs. Μέσα στον επενδυτικό πυρετό που έχει συνεπάρει τα πλήθη μετά την απότομη πτώση του Μαρτίου βγήκαν ξανά στην επιφάνεια τα SPACs με ορμή και υποσχέσεις.
Η λέξη δεν είναι παρά το ακρωνύμιο του Special Purpose Acquisition Company και περιγράφει μια εταιρία η οποία δεν έχει καμία δραστηριότητα, δηλαδή δεν φτιάχνει ούτε πουλάει κανένα προϊόν ή υπηρεσία, παρά συστήνεται με μοναδικό σκοπό να μαζέψει χρήματα από σοβαρούς και μη επενδυτές πουλώντας μετοχές, (ονομαζόμενες για την περίσταση units) ή/και warrants.
Η εταιρία αυτή περνάει όλη την ταλαιπωρία από το SEC ή οποιαδήποτε άλλη ομοειδή αρχή αν πρόκειται να εισαχθεί σε χρηματιστήριο του εξωτερικού (IPO), δηλώνοντας ότι τα χρήματα τα οποία επιθυμεί να συγκεντρώσει θα τα διαθέσει για την εξαγορά μιας άλλης εταιρίας, την οποία δεν έχει ακόμα βρει.
Τα χρήματα αυτά κατατίθενται σε έναν trust account και στο βαθμό που η προς αγορά εταιρία δεν έχει βρεθεί σε διάστημα δύο ετών, ή που έχει μεν βρεθεί αλλά οι μέτοχοι αυτής της δεξαμενής χρημάτων δεν ψηφίσουν θετικά για την εξαγορά της, τότε η SPAC είναι υποχρεωμένη να τα επιστρέψει στους επενδυτές. Και όλα καλά!
Παλιότερα οι εταιρίες αυτές ονομάζονταν “blank check companies” διότι οι μέτοχοι ήταν σαν να αγόραζαν γουρούνι στο σακί, δηλαδή εμπιστεύονταν τα χρήματά τους σε μια νεοσυσταθείσα εταιρία η οποία δεν είχε καν αποφασίσει τι θα τα κάνει.
Φυσικά δεν πρόκειται για τόσο ριψοκίνδυνο παιχνίδι, διότι οι ιδρυτές των SPACs είναι γνωστά και ευυπόληπτα άτομα, με εμπειρία στις εξαγορές και στη διοίκηση και με καλές διασυνδέσεις, το ίδιο και οι CEOs και managers οι οποίοι θα συνεπικουρήσουν στη διοίκηση της εξαγορασμένης εταιρίας είτε ως CEOs είτε ως μέλη του διοικητικού συμβουλίου. Επίσης πρόκειται για γνωστές τράπεζες, όπως η Goldman Sachs η οποία έχει μπει στο παιχνίδι με διάφορες SPACs, ή για γνωστές private equity firms και Hedge Funds.
Γιατί SPAC?
Θα ρωτήσετε τώρα εύλογα για τον ρόλο που εξυπηρετεί το εργαλείο (διαδικασία) αυτό. Πολύ απλά χρησιμοποιείται για να μπορέσει μια εταιρία να εισαχθεί στο χρηματιστήριο παρακάμπτοντας την εξόχως ακριβή και επίπονη διαδικασία μιας IPO. Το κόλπο εδώ είναι ότι με το που γίνεται η εξαγορά από την SPAC, η νέα εταιρία εισάγεται αυτόματα στο χρηματιστήριο με νέο δικό της ticker, το οποίο αποτελεί και το ticker της εταιρίας SPAC που την εξαγόρασε κατά 100%. Δηλαδή εισάγεται τρόπον τινά από την πίσω πόρτα. Πολλές μικρές κινεζικές εταιρίες κατόρθωσαν να εισαχθούν στο αμερικάνικο χρηματιστήριο μέσω SPACs, γεγονός που έχει εξοργίσει τον Τραμπ, ο οποίος κάποια στιγμή διέδιδε ότι θα τις έκανε delisting. Αυτές και όχι όσες εισήχθησαν με όλους τους κανόνες μιας IPO, όπως ο ΒΑΒΑ του Lack Ma στο NYSE.
Τρόποι άντλησης κεφαλαίων από τη χρηματαγορά
- Μέσω IPO (Ο παραδοσιακός τρόπος)
Για να πρωτοεισαχθεί μια εταιρία σε κάποιο χρηματιστήριο με σκοπό να συγκεντρώσει κεφάλαια μέσω έκδοσης νέων μετοχών θα πρέπει να βρει εγγυητές τράπεζες και επενδυτικές εταιρίες οι οποίες θα ελέγξουν τα βιβλία της και θα αποτιμήσουν το ρίσκο που ενέχει, θα οργανώσουν roadshows για να εξασφαλίσουν επενδυτές και θα περάσουν πολύ καιρό με διαβουλεύσεις για την εναρκτήρια τιμής της και κυρίως με το SEC το οποίο είναι πολύ αυστηρό ακόμα και με το πού θα βάλεις το κόμμα στο κείμενο που θα συνοδεύει την IPO της εταιρίας, ώστε κάθε επενδυτής να είναι αρκετά ενημερωμένος για το ποιόν της.Ένα άλλο αρνητικό στοιχείο είναι ότι οι αρχικοί επενδυτές (τράπεζες, venture capitalists κλπ) μιας εταιρίας που θέλει να εισαχθεί με IPO δεσμεύονται να κρατήσουν τις μετοχές τους για ένα εξάμηνο, το οποίο ενέχει κινδύνους αν η τιμή της μετοχής εν τω μεταξύ πέσει αρκετά και η όλη διαδικασία πάει άπατη.
Η διαδικασία μιας IPO μπορεί να διαρκέσει και χρόνο, ενώ με τη μέθοδο SPAC αρκούν μερικές μόνο βδομάδες και συνήθως κοστίζει λιγότερο. - Με direct listing
Στην περίπτωση αυτή μια εταιρία μπορεί να εισαχθεί χωρίς να της επιτρέπεται να πουλήσει νέες μετοχές, απλά πουλώντας τις ήδη υπάρχουσες. H μέθοδος αυτή ονομάζεται και private placement. - Μέσω SPAC
όπως περιγράψαμε προηγουμένως. - Με εταιρικά ομόλογα
Ο τρόπος αυτός δεν θα μας απασχολήσει προς το παρόν.
Ο επόμενος πίνακας δείχνει την αύξηση των εξαγορών μέσω SPACs από το 2009 μέχρι σήμερα.
Η δεύτερη στήλη δείχνει τον κατ’ έτος αριθμό των εξαγορών. Και η τρίτη, το ύψος των κεφαλαίων που αντλήθηκαν από την SPAC. Ακόμα δεν έχει βγει το 2020 και τα κεφάλαια ανήλθαν ήδη στα $32 δις. Ο λόγος είναι το δύσκολο περιβάλλον που δημιουργήθηκε λόγω covid.
| Year | SPAC IPO Count | Gross Proceeds ($ Millions) |
|---|---|---|
| 2020 | 79 | $32,038.6 |
| 2019 | 59 | 13,600.3 |
| 2018 | 46 | 10,751.9 |
| 2017 | 34 | 10,048.5 |
| 2016 | 13 | 3,499.2 |
| 2015 | 20 | 3,902.9 |
| 2014 | 12 | 1,739.2 |
| 2013 | 10 | 1,447.4 |
| 2012 | 9 | 490.5 |
| 2011 | 15 | 1,081.5 |
| 2010 | 7 | 496.5 |
| 2009 | 1 | 36.0 |
Source: SPACInsider.com
Οι περισσότεροι θα γνωρίζετε την εταιρία ηλεκτρικών φορτηγών Nikola (NKLA). Ίσως όμως δεν γνωρίζετε ότι εισήχθη στον NASDAQ μέσω SPAC, δλδ μέσω της εταιρίας VectoIQ Acquisition (VTIQ), υπό την αιγίδα ενός πρώην υψηλού στελέχους της General Motors. Μετά την επιτυχημένη εισαγωγή της Nikola, η VTIQ διαπραγματεύεται ως NKLA.
Επίσης η Virgin Galactic (SPCE), του Richard Branson έγινε κι αυτή δημόσια μέσω της SPAC Social Capital Hedosophia.
Μόλις τον Ιούλιο ο Bill Ackman (του γνωστού Hedge Fund Pershing Square Tontine) άντλησε μέσω SPAC $4 δις για την φημολογούμενη εξαγορά μέρους μιας εταιρίας μεγάλης κεφαλαιοποίησης. Τώρα ο νους μου πάει στην AirBnB η οποία ετοιμάζεται για IPO μέσα στο Φθινόπωρο, αλλά ακούγεται ότι μπορεί να αναζητήσει το listing και μέσω μιας SPAC.
Θα επενδύατε σε μια SPAC?
Ο κίνδυνος είναι να ματαιωθεί η εξαγορά στη λήξη του επιτρεπόμενου χρόνου αναμονής που είναι τα 2 χρόνια. Στην περίπτωση αυτή αλλά και οποιαδήποτε άλλη στιγμή μπορείτε να ζητήσετε τα χρήματά σας πίσω. Φυσικά θα τα έχετε δεσμεύσει κάπου άγονα, ενώ θα μπορούσατε να τα είχατε εκμεταλλευτεί με πιο γόνιμο τρόπο.
Όπως και σε κάθε επένδυση έτσι και εδώ θα πρέπει να κάνετε μια έρευνα από τα πριν, στην προκειμένη περίπτωση για το ποιοι βρίσκονται πίσω από την εν λόγω SPAC, πόση εμπειρία έχουν, τι prestige και ποιες άλλες διάσημες εξαγορές και συγχωνεύσεις έχουν στο ενεργητικό τους.
Ο τρόπος αυτός άντλησης κεφαλαίων φαίνεται να γίνεται δημοφιλής και προβλέπω ότι θα ακούμε συχνά γι αυτόν στο κοντινό μέλλον.
Υ.Γ. Η φωτό στον τίτλο είναι από το pixbay.com