Τα Βήματα για την τελική Επιλογή Μετοχών
Τα Βήματα για την τελική Επιλογή Μετοχών
Αλίκη Βεγίρη
26 Σεπτεμβρίου 2020
Ο screener στο finviz.com σύμφωνα με τις επιλογές που κάναμε στο κείμενο Κριτήρια επιλογής ποιοτικών μετοχών μάς έφερε πίσω τρεις μετοχές, τις:
- Arista Networks (ANET)
- Fortinet (FTNT) και
- Paycom (PAYC).
Αυτό ήταν το Πρώτο Βήμα.To δείγμα είναι μικρό οπότε μπορούμε να εξετάσουμε και τις 3 ταυτόχρονα.
Ως τώρα δεν μιλήσαμε καθόλου για το VALUATION των μετοχών, το οποίο περιλαμβάνει έναν αριθμό λόγων (ratios) της παρούσας τιμής της μετοχής ως προς τα κέρδη της (P/E), τις πωλήσεις (P/S) και το Free Cash Flow (P/FCF), τα οποία είναι (κατ’ εμέ) και τα κυριότερα.
Η έγνοια κάθε επενδυτή είναι να μην ακριβοπληρώσει μια μετοχή, το ίδιο όπως και η έγνοια κάθε καταναλωτή είναι να αγοράζει στις εκπτώσεις ποιοτικά προϊόντα.
Οι “εκπτώσεις” στην διάλεκτο των μετοχών λέγονται bottoms, και pullbacks, πάντα όμως με προσοχή στο εάν οι εκπτώσεις οφείλονται στη γενική τάση της αγοράς, ή σε κάποια αναποδιά της υποκείμενης εταιρίας που δεν φαίνεται να είναι πρόσκαιρη.
Στατιστικές μελέτες έχουν δείξει ότι οι πιθανότητες των average πραγματικών αποδόσεων στα επόμενα 5 χρόνια είναι αντιστρόφως ανάλογες με το μέγεθος του P/E.
Η διασπορά στο παραπάνω γράφημα είναι μεν μεγάλη, η τάση όμως είναι εμφανής: Όσο πιο μικρό είναι το P/E σήμερα, τόσο μεγαλώνει η πιθανότητα να πάρουμε μεγαλύτερες αποδόσεις στα προσεχή χρόνια. Στις ακραίες τιμές του P/E η διασπορά είναι ελάχιστη, οπότε μπορούμε να πούμε ότι για P/E=5, οι αποδόσεις που αναμένουμε προσεχώς είναι στο 30%, ενώ για P/E=35, οι αποδόσεις γίνονται αρνητικές, περίπου στο -5%.
Αυτός είναι και ένας λόγος που οι επενδυτές επιδιώκουν να αγοράζουν μετοχές με το μικρότερο P/E σε σχέση με τις ομοειδείς τους στον ίδιο κλάδο (industry). Εάν όμως ο χρονικός ορίζοντας μετριέται σε δεκαετίες, το valuation δεν έχει και μεγάλη σημασία.
Βέβαια από το 2001 και μετά η αγορά έχει αλλάξει, και οι leading growth και σχετικά νεαρές μετοχές έχουν P/E μεγαλύτερο του 100, οπότε στην περίπτωση αυτή, όταν οι εταιρίες αναπτύσσονται με γρήγορους ρυθμούς και δεν παρουσιάζουν ακόμα κέρδη, καλό είναι να εξετάζουμε τα P/S και P/FCF. Αλλά και γενικά, υπάρχει η αντίληψη ότι ενώ τα κέρδη μπορεί να γίνουν λογιστικά manipulated, οι πωλήσεις και το ρευστό που μπαίνει στα ταμεία αποτελούν περισσότερο αξιόπιστα νούμερα.
Έτσι συχνά βρισκόμαστε στη θέση να αγοράζουμε μετοχές πολύ μεγάλης valuation, μόνο και μόνο επειδή “σαρώνουν” στην αγορά, επειδή είναι μοναδικές στον κλάδο τους, επειδή έχουν καλή διοίκηση και επειδή διαφαίνονται από νωρίς ότι θα συνεχίσουν να κάνουν το ίδιο και στο μέλλον.
Δείτε για παράδειγμα τις CRM, VEEV, NVDA όπου τα αντίστοιχα P/E ισούνται με 609, 126, 90. Τα P/S είναι μεν υψηλά, αλλά τουλάχιστον διαχειρίσιμα: 11, 31, 24.
Όμως οι growth μετοχές, έχουν και ένα …κακό. Αν σε κάποιο τρίμηνο δεν παρουσιάσουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, ή και καλύτερα, τότε η μήνις του πλήθους είναι τεράστια και η τιμωρία της μετοχής ανελέητη.
Όχι για πολύ. Αν το επόμενο τρίμηνο είναι stellar, όπως λέγεται, τότε ο ενθουσιασμός επανέρχεται δριμύτερος.
Πίσω στο Παράδειγμα…
Βήμα Δεύτερο.
Ας επιστρέψουμε στις 3 μετοχές του αρχικού μας παραδείγματος: ANET, FTNT, PAYC και ας συγκρίνουμε τους λόγους P/E, P/S και P/FCF. Η ΑΝΕΤ όμως ανήκει σε διαφορετική industry (Computer Hardware) απ’ ότι οι αλλες δυο, (Software), επομένως θα πρέπει να εξετάσουμε και τη σχέση των εν λόγω ratios με τις διάμεσες τιμές (median και όχι average) τής αντίστοιχης industry.
Η σύγκριση γίνεται στον παρακάτω Πίνακα.
P/E | Median P/E | P/S | Median P/S | P/FCF | Median P/FCF | |
---|---|---|---|---|---|---|
ΑΝΕΤ | 21,34 | 22,71 | 7 | 1,2 | 17,53 | 17,05 |
FTNT | 48,67 | 29,76 | 8,53 | 2,57 | 23,55 | 22,14 |
PAYC | 94 | 29,76 | 20,89 | 2,57 | 168,55 | 22,14 |
Δεν χωράει αμφιβολία ότι η ΑΝΕΤ είναι η φτηνότερη από τις 3 που επιλέξαμε με βάση τα fundamentals και πολύ κοντά στις διάμεσες τιμές του κλάδου της.
Η FTNT ακολουθεί από κοντά με υπερτιμημένο μόνο το P/E.
H PAYC, όμως είναι αλλού γι’ αλλού, πολύ μακριά από τις διάμεσες τιμές του κλάδου Software και στο παρόν παράδειγμα την αγνοούμε.
Επομένως προχωράμε στο επόμενο βήμα με τις ΑΝΕΤ και FTNT παραμάσχαλα.
Βήμα Τρίτο
Δεν αρκούμαστε μόνο στα νούμερα, πρέπει να δούμε και το πρόσωπό τους.
Το πρώτο που παρατηρούμε είναι ότι η ΑΝΕΤ είχε μια πολύ μεγάλη πτώση της τιμής στις αρχές Νοεμβρίου του 2019, παρά τις πολύ καλές οικονομικές επιδόσεις της. Ανατρέχοντας στο Google μάθαμε ότι έχασε κάποιον μεγάλο πελάτη, το Facebook ή την Microsoft. Αν μια εταιρία βασίζεται σε λίγους μεγάλους πελάτες, δεν είναι καλό για την εταιρία.
Το επόμενο που φαίνεται λογικό να κάνουμε είναι να ψάξουμε ακόμα πιο βαθιά για να δούμε αν η απώλεια πελάτη έβλαψε τις οικονομικές της επιδόσεις και πόσο.
Για το λόγο αυτό εξετάζουμε τα Sales Growth και EPS Growth των τελευταίων 8 quarters (τριμήνων).
Βήμα Τέταρτο
Ανοίγουμε το stockrow.com και το πεδίο Financials, στο οποίο θα βρούμε όλους τους ισολογισμούς των τελευταίων 10 χρόνων, ανά τρίμηνο (quarter) και ανά έτος (year), με την χρονική εξέλιξη κάθε στοιχείου σε μια σειρά. Πολύ βολικό, μιας και μπορούμε να τα εξάγουμε όλα αυτά σε ένα excel file.
Παρακάτω θα εξετάσουμε τον ρυθμό αύξησης των εσόδων και κερδών στα τελευταία 8 τρίμηνα.
Για την ΑΝΕΤ:
Τα διαγράμματα αυτά δείχνουν ότι η ΑΝΕΤ είχε όντως απώλειες ως προς την αύξηση των πωλήσεων, αλλά ο ρυθμός αύξησης των κερδών είναι εντυπωσιακός. Ο ρυμός αύξησης τα 2 τρίμηνα του 2020 ήταν 20% και 50%.
Για την FTNT:
Οι ρυθμοί αύξησης εσόδων και κερδών είναι θετικοί και εντυπωσιακά υψηλοί.
Η συγκριση των δυο μετοχών δίνει ένα ελαφρύ προβάδισμα στην FTNT, χωρίς να αποκλείεται και η ΑΝΕΤ. Αμφότερες είναι πολύ καλές.
Βήμα Πέμπτο
Τί κάνουμε;
Μπορούμε να κοιτάξουμε το FCF Growth rate. Από μια ματιά που τους έριξα, στην FTNT είναι μεγαλύτερος και πάντα θετικός. Άρα και αυτή η ποσότητα ενισχύει την κλίση μας προς την FTNT.
Οφείλουμε να ανατρέξουμε στο google για να μάθουμε περισσότερα για τις εταιρίες αυτές και τις προοπτικές τους.
Συνήθως ανατρέχω στις αναλύσεις του seekingalpha.com ως πιο εμπεριστατωμένες.
Αν μαζέψουμε αρκετές πληροφορίες για το τι κάνει η κάθε εταιρία και ποιά τα άμεσα σχέδια της, νομίζω ότι θα είμαστε πολύ κοντά σε μια απόφαση.
Επειδή οι επενδύσεις δεν είναι Ηard Science, πάντα θα υπάρχει ένα αναπόφευκτο στοιχείο αβεβαιότητας στις εκτιμήσεις μας.
Σχεδόν πάντα όμως, όποιες και να είναι οι διακυμάνσεις της τιμής δεν ανησυχούμε, όσο τα θεμελιώδη παραμένουν σε καλή κατάσταση.
Επίλογος
Στο παρόν κείμενο, όπως και στο προηγούμενο έδειξα ένα – ένα τα βήματα για την επιλογή της καλύτερης μετοχής, βασισμένη σε μια λογική ακολουθία.
Είναι μια από τις πολλές τακτικές που μπορεί να ακολουθήσει κάποιος. Και δεν ειναι η μοναδική. Όποιος όμως την ακολουθήσει, τουλάχιστον θα έχει μια εξήγηση να δώσει στον εαυτό του για τις επιλογές του.
Μπορεί να αλλάξει τα κριτήρια στον αρχικό screener ή να αλλάξει screener.
Μπορεί να τα κάνει πιο χαλαρά ή πιο σφιχτά.
Μπορεί να κάνει διάφορους συνδιασμούς. Αλλά, στο τέλος θα πρέπει να καταλήξει σε μια συγκεκριμένη στρατηγική που θα την διατηρήσει. Have a plan, and follow your rules!
Η εικόνα Fig. 7.3 είναι από το βιβλίο του Jeremy Siegel “Stocks for the long run”.
Υ.Γ. Δεν κατέχω καμιά από τις μετοχές του παραδείγματος. Και ούτε προτίθεμαι να τις αγοράσω στο προσεχές μέλλον. Όλες προέκυψαν φυσιολογικά από τα αρχικά κριτήρια.
Νικόλαος
26 Σεπτεμβρίου 2020 @ 17:37
Καλησπέρα σας,
Ξανά θα πω πως μέχρι σήμερα από την ενασχόληση μου με τα social news και το χρηματιστήριο είστε ίσως ένα από πολύ πολύ πολύ λίγα site που πραγματικά με βοήθησε να καταλάβω ότι το χρηματιστήριο ίσως είναι μια υπόθεση για αυτούς που είναι γνωστές των οικονομικών και ξέρουν να διαβάζουν ισολογισμούς.Επισης κανένας δεν εξήγησε βήμα βήμα την επιλογή μετόχων.
Βέβαια στην Ελλάδα δύσκολα βρίσκεις στοιχεία Ισολογισμών σαν το screener του site που αναφέρατε.
Εγώ πάντα σκεφτόμουν την Τεχνική ανάλυση σαν κριτήριο επιλογής μετόχων αλλά τώρα καταλαβαίνω ότι πρέπει η επιλογή να γίνετε πρώτα με θεμελιώδη και μετά με τεχνικά στοιχεία για είσοδο.
Δεν ξέρω αν το site σας το έχετε για χόμπι αλλά σίγουρα θα μπορούσατε να αξιοποιήσετε τις γνώσεις και με μια συμβουλευτική προσέγγιση πάνω στην αγορά της Αμερικής που σίγουρα θα συνεχίζει να παράγει ευκαιρίες.
Τόσα χρόνια έχουμε βαλτώσει με το ελληνικό χρηματιστήριο και δεν θελουμε να αλλάξουμε επενδυτικό καταφύγιο γιατί αν αλλάξουμε μέχρι να το μάθουμε θα χάσουμε και αλλά χρήματα σε επενδυτικές επιλογές μέχρι να μάθουμε και αυτήν την αγορά.
Αλικη Βεγιρη
26 Σεπτεμβρίου 2020 @ 18:26
Καλησπέρα Νικόλαε, μάς δίνεις μεγάλη ικανοποίηση που βρίσκεις χρήσιμη την προσπάθειά μας. Ο,τι γράφω είναι απόρροια της δικής μου εμπειρίας και πορείας, η οποία και συνεχίζεται. Εχεις δίκαιο όταν λες ότι κάθε αγορά έχει τα χούγια της και ότι χρειάζεται χρόνος μεχρι να την μάθει κανείς. Η αμερικανική χρηματαγορά ειναι βαθιά ριζωμένη στην αμερικανική κοινωνια, και για το λόγο αυτό μπορεί ο καθένας να βρει όποια πληροφορία χρειάζεται πάνω στην οποία θα χτίσει το χαρτοφυλάκιό του. Οι νέοι άνθρωποι όμως θα μπορούσαν να αρχίσουν σιγά σιγά να δοκιμάζουν την αμερικανική αγορά η οποία και πιστευω οτι θα τους ανταμείψει μακροπρόθεσμα. Το site προέκυψε από μια δική μας ανάγκη να μεταφέρουμε τις εμπειρίες μας σε περισσότερους ανθρώπους. Έχουμε άλλα επαγγέλματα απ΄όπου βιοποριζόμαστε. Συμβουλές για συγκεκριμένες μετοχές δεν μπορούμε να δώσουμε. Είναι μεγάλη ευθύνη, και δεν έχουμε την απαραίτητα άδεια. Αλλα μπορούμε να δείχνουμε δρόμους για να τις βρίσκουμε, αλλά και να αποκτάμε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στις επιλογές μας. Σ’ ευχαριστούμε και πάλι. Αλίκη